Een skiduim op de fiets? Jazeker!
Je zou denken dat we deze winter, nu we weer lekker op wintersportvakantie kunnen, veel vaker een skiduim zien. Maar ook zonder sneeuw kun je dit letsel oplopen: bijvoorbeeld op de e-bike. Benieuwd hoe dat zit? Handchirurg Kennard Harmsen legt het uit.
Een skiduim is een regelmatig voorkomend letsel, waarbij de gewrichtsband die aan de binnenzijde van de duim ligt geheel of deels scheurt of verrekt. Dat gebeurt wanneer de duim achterover of naar buiten klapt, bijvoorbeeld omdat je tijdens het skiën bij een val met je duim achter de skistok blijft hangen. Vandaar ook de naam. Maar een skiduim kan op veel meer manieren ontstaan. Zo heb ik eens een patiënte gehad die aan beide handen een skiduim had. Ze was niet op wintersport geweest, maar begeleidde kinderen bij het turnen. Toen ze een kind opving van de rekstok, ging er iets niet goed bij de landing waardoor beide duimen omklapten. Nou, dan ben letterlijk je flink onthand…
Het gevaar van de e-bike
Een andere manier om een skiduim te krijgen, is een val met een e-bike. Zeker nu we veel thuis zijn, gaan mensen er vaker met de fiets op uit. Waar mountainbikers en wielrenners automatisch inhouden wanneer ze een bocht of rotonde naderen, is dat bij elektrische fietsen anders. Die geven vaak een onevenredige hoeveelheid voortstuwing, waardoor mensen vaak te hard op een bocht, rotonde of stoplicht afrijden. Wanneer je dan moet remmen, is er - zeker in de winter - het gevaar dat je onderuitglijdt. Blijf je met je duim achter het stuur haken, dan kan het bandje scheuren. Met een ‘e-bikeduim’ als gevolg.
Niks te zien?
Het lastige is: op een röntgenfoto is lang niet altijd iets te zien. Met als diagnose ‘kneuzing’ krijg je een drukverband en mag je weer naar huis. Maar als de gewrichtsband beschadigd is, kan het gewricht instabiel worden. Je merkt bijvoorbeeld dat je geen pot open kunt draaien, omdat je gewoon geen kracht in je duim hebt. Doe je daar niks aan, dan kan op langere termijn het gewricht slijten. Dat is niet alleen pijnlijk, maar beperkt ook de handfunctie.
Spalk of opereren
Een skiduim is goed te behandelen. Is de band deels gescheurd, dan is een operatie vaak niet nodig. Met een spalk beschermen we de duim en krijgt de band rust om te herstellen. Is de band volledig afgescheurd, dan kan die meestal niet vanzelf genezen. We hechten de band dan met een botankertje dat vanzelf oplost. Ook dan draag je zes weken een spalk. Om te bepalen welke behandeling het beste is, testen we hoe ver de duim naar buiten kan draaien. Dat klinkt misschien pijnlijk, maar wees gerust: je kunt eerst een lokale verdoving krijgen.
Dit zijn de signalen
Heb je je duim bezeerd tijdens een val, let dan op de volgende signalen: houden de pijn en de zwelling aan? Heb je moeite om een glas of fles op te pakken? Lukt het niet om een pot open te draaien? Heb je het gevoel dat je kracht mist, dat de duim instabiel is of doet het pijn? Dan is het verstandig om het te laten onderzoeken. Er zit geen enorme haast achter, maar als je op tijd wordt geholpen, kun je erger voorkomen.
De skiduim is een veel voorkomende aandoening. Bij een skiduim scheurt, verrekt of verslapt de gewrichtband aan de binnenzijde van de duim. Deze gewrichtsband zorgt samen met andere gewrichtsbanden voor de stevigheid van het middelste gewricht van de duim. Wanneer dit ligament beschadigd is, kan het…
Ik streef in mijn werk naar een tevreden en geholpen patiënt, die na mijn behandeling dus eigenlijk geen patiënt meer is. Dit begint ermee dat de patiënt zich op zijn gemak voelt, en er geluisterd wordt naar zijn verhaal en klachten. Met het hele team werken wij er hard aan om patiënt zich welkom te…